Heeft mijn kind het moeilijk vanwege een trauma?

Speeleven blog over trauma bij kinderen met een ernstige meervoudige beperking en het toepassen van EMDRKinderen laten via hun gedrag veel zien aan ons. Ook dat er sprake kan zijn van een onderliggend trauma. Hoe ontdek je dit nu? In dit blog ga ik in op mogelijk trauma bij je kind: hoe trauma ontstaat, hoe je het kunt herkennen en wat je in dat geval kunt doen.

Problemen met gedrag
Herken je het ook? Het gevoel dat je jouw kind achter het spreekwoordelijke behang wilt plakken omdat het druk of vervelend is? Of maak je jezelf ernstige zorgen over hoe je kind zich gedraagt? Dat gebeurt meestal wanneer hij of zij niet wenselijk gedrag laat zien of wanneer je kind zich niet flexibel opstelt, maar kan ook voorkomen wanneer je het zelf even niet meer weet. Herkenbaar, toch? Iedereen heeft wel eens problemen met het gedrag van zijn of haar kind, maar wanneer is het gedrag zorgelijk én moet je zelfs denken aan trauma? Hieronder ga ik op deze vraag in en leg ik ook uit hoe trauma kan ontstaan en het zich kan uiten.

Gevoel van machteloosheid
Trauma is aanvankelijk ontstaan uit een eerdere gebeurtenis of situatie waarbij een gevoel van machteloosheid overheersend was of nog steeds is. Soms is de oorzaak echter helemaal niet bekend of niet zo duidelijk aan te wijzen. Denk bijvoorbeeld aan een kind dat zich keer op keer niet begrepen voelt of dat zijn eigen beperkingen ervaart. Je kunt jezelf voorstellen dat dit grote impact heeft en van invloed is op vele situaties waarin dit trauma opnieuw getriggerd wordt.

Ingrijpend
Trauma kan echter ook ontstaan vanuit één bepaalde ingrijpende gebeurtenis of een herhaling van gebeurtenissen. Wanneer de prikkels vanuit deze situaties(s) té snel, té heftig, té plotseling of té lang aanwezig zijn, kan het niet goed verwerkt worden en wordt het opgeslagen als trauma-energie.

Trauma-energie
Deze trauma-energie kost heel veel inspanning. Wat er ontstaat is een overlevingsmanier om er mee om te gaan. Eigenlijk moet het er uit. Hierop volgt een opbouw van traumagedrag en bijkomende fysieke klachten. Voorbeelden hiervan zijn dat het kind snel boos wordt, zich terug trekt, vaak zonder reden buikpijn heeft, niet goed kan slapen of nog erger zich probeert te verwonden. Het gedrag neemt alleen maar toe of leidt tot een vicieuze cirkel. Want als ouder moet je hoe dan ook reageren op dit gedrag en jij voelt je als ouder inmiddels ook behoorlijk machteloos…..

Signalen
Vraag je jezelf daarom goed af: wanneer of waar is het allemaal begonnen? Wanneer is het gedrag beter geweest en op welk punt is het gedrag veranderd?

Vervolgens kun je kijken welke van de volgende traumasignalen, naast bovengenoemde voorbeelden je eventueel herkent:

  • Vermijdingsgedrag (wat wil een kind niet zien of wat kan het niet horen?)
  • Spanning bij triggers ten aanzien van bepaalde onderwerpen (woorden, beelden, geuren, geluiden en andere associaties die ook maar in de verste verte aan het trauma gerelateerde onderwerp kunnen doen denken)
  • Nachtmerries, problemen met slapen
  • Problemen met concentratie
  • Hypergevoeligheid
  • Snel geïrriteerd zijn
  • Snel schrikken
  • Dissociaties (er even niet zijn, denk óók aan psychogene epilepsie)
  • Herhaling in gedrag en spel, steeds maar dezelfde handeling doen
  • Zich terugtrekken, een negatieve stemming, verminderde interesse
  • Toegenomen angst en verdriet

Wat kun je er aan doen?
Worden je vermoedens bevestigd? Dan kun je er gelukkig iets aan doen! EMDR is een beproefde behandelingsmethode welke trauma doet helen. Tijdens een EMDR sessie wordt er door middel van een verhaal terug gegaan naar de herinnering terwijl er tegelijkertijd een afleidende prikkel wordt gegeven. Hierdoor wordt de negatieve lading vervangen zodat de negatieve gevoelens die bij het trauma horen, verdwijnen.

Helen
Zodra het trauma heelt, zie je gedrag waar je als ouder moeite mee hebt, verdwijnen. Hierdoor ontstaat er ruimte voor ontwikkeling, plezier, rust en zelfvertrouwen. Pijn en angst gaan naar de achtergrond of verdwijnen in het gunstigste geval geheel waardoor dit als het goed is ook gebeurt met de zorgen die je over je getraumatiseerde kind hebt.

Kwetsbaarder
De term 'getraumatiseerd kind' klinkt heftig, maar geen zorgen want trauma's komen vaker voor dan je denkt! Niemand is gevrijwaard van het meemaken van kleine of grotere traumatische ervaringen gedurende zijn leven. Daarbij zijn kinderen die nog jong zijn, of die gevoeliger voor prikkels zijn, ook kwetsbaarder voor trauma. Dit komt omdat die prikkels voor hen al vlug té plotseling, té heftig of té snel binnenkomen.

Trauma behandelaar
Wil je jouw zorgen en twijfels weg laten nemen? Dan kun je contact opnemen met een traumabehandelaar. Hij of zij zal samen met je in gesprek gaan en kijken of er inderdaad sprake is van trauma. Vervolgens kan de behandelaar dit gaan behandelen. Zelf ben ik getraind in EMDR en gespecialiseerd in het werken met mensen met communicatief meervoudige beperkingen. Ik vind het van grote meerwaarde om traumabehandeling daarmee ook voor deze groep mogelijk te maken.

Al eens gedacht aan EMDR?
Heeft je kind het vaker dan je lief is moeilijk? Of heb je het moeilijk met zijn of haar gedrag? Kijk dan eens verder dan het gedrag. Is er sprake geweest van een heftige gebeurtenis of situatie en herken je meerdere signalen van trauma? Dan is het verstandig om de hulp in te schakelen van een traumabehandelaar en te onderzoeken of er sprake is van trauma, zodat het behandeld kan gaan worden door middel van EMDR.

Als het trauma eenmaal geheeld is, heb je een gelukkiger kind dat weer meer open zal staan voor ontwikkeling, plezier, groei etcetera. En het allerbelangrijkste: een fijne relatie met jou !

Heb je al eens overwogen om er op deze manier naar te kijken? Of kijk je er liever samen met iemand naar? Dan mag je ook een vrijblijvend gesprek met mij aanvragen!

Welke dingen ervaar jij bij jouw kind?

Reacties mogelijk gemaakt door CComment